De Nederlandse regering wil in de komende jaren bijna een miljoen nieuwe huizen bouwen, maar de huidige marktomstandigheden maken het moeilijk om deze plannen te realiseren. Vertraagde woningbouw, hoge bouwkosten en terughoudendheid van beleggers door de hoge rente en aangekondigde huurregulering leiden tot minder bouwprojecten dan verwacht. Daarnaast haken potentiële kopers af vanwege de snel gestegen hypotheekrente en het gedaalde consumentenvertrouwen.
Indicatie minder bouwprojecten
Het aantal aangevraagde bouwvergunningen is afgenomen, van bijna 76.000 in 2021 tot 60.000 in dezelfde periode vorig jaar. Dit soort vergunningen zijn belangrijk omdat ze een indicatie zijn voor het aantal toekomstige bouwprojecten. Verder merken verzekeraars zoals Woningborg en Bouwgarant dat de nieuwbouw sterk afneemt. Woningborg kreeg zo'n 20% minder meldingen van bouwplannen in 2022 ten opzichte van het jaar ervoor.
De helft blijft over
Bouwbedrijven starten doorgaans met bouwen als 70% van de huizen verkocht is. Als de verkoop te traag gaat, passen bouwers soms de plannen aan om de huizen aantrekkelijker te maken. Rijtjeshuizen in plaats van twee-onder-een-kapwoningen, of 45 huizen van drie ton in plaats van dertig huizen van vijf ton. Maar soms worden projecten ingetrokken, zelfs na het verkrijgen van een vergunning. Op basis van deze gegevens is de schatting dat Nederland in 2023 slechts 50.000 à 60.000 nieuwe woningen zal bouwen, terwijl het doel was om het bouwtempo te verhogen naar 100.000 huizen per jaar.
Schrikbeeld van een bouwcrisis
Dit gebrek aan voortgang in de woningbouw roept het schrikbeeld op van een bouwcrisis, wat leidt tot oproepen van de politiek en de markt om in te grijpen. Een van de ideeën die is geopperd, is een doorbouwgarantie waarmee het Rijk zou garanderen dat de bouw doorgaat als minder dan 70% van de huizen is verkocht. In dit geval zou het Rijk garant staan voor de overige 20%. Dit idee wordt ondersteund door partijen als CDA en PvdA.
Geen doorbouwgarantie
Minister van Wonen Hugo de Jonge (CDA) heeft vorige week in de Tweede Kamer aangekondigd dat hij geen doorbouwgarantie wil afgeven. Hij benadrukt dat dit niet past binnen de Nederlandse bouwcultuur en dat er andere manieren zijn om de bouwsector te stimuleren. Zo is er een bouwteam van deskundigen samengesteld die werken aan het wegnemen van belemmeringen voor de bouw en aan een effectief klimaatbeleid.
Weerstand tegen verandering in de bouw
Een andere belangrijke belemmering voor de bouwsector is de weerstand tegen verandering. Bouwbedrijven hebben vaak al jarenlang dezelfde werkwijze en zijn daarom terughoudend om nieuwe, duurzame technologieën toe te passen. Daarnaast zijn er nog steeds veel misverstanden over duurzaam bouwen, zoals dat het duurder is en dat het niet goed aansluit bij de wensen van de klant. Om deze belemmeringen te overwinnen is het belangrijk om bewustwording te creëren over de voordelen van duurzaam bouwen en om samen te werken met bedrijven en experts die zich hierin verder hebben gespecialiseerd.
Klimaatbeleid
Naast de bouwsector speelt klimaatbeleid ook een belangrijke rol in de transitie naar een duurzame samenleving. Het opzetten van effectief klimaatbeleid kan echter een uitdaging zijn, omdat er vaak verschillende belangen spelen en het moeilijk kan zijn om consensus te bereiken over welke maatregelen moeten worden genomen.
Politieke wil ontbreekt
Een van de belangrijkste belemmeringen voor effectief klimaatbeleid is het ontbreken van politieke wil. Sommige beleidsmakers zijn terughoudend om drastische maatregelen te nemen die kunnen leiden tot economische schade of die niet populair zijn bij hun kiezers. Daarnaast kan de complexiteit van klimaatverandering en de bijbehorende beleidsmaatregelen overweldigend zijn, waardoor het moeilijk kan zijn om concrete plannen te ontwikkelen en uit te voeren.
Internationle samenwerking
Een andere belemmering is het gebrek aan internationale samenwerking. Klimaatverandering is een wereldwijd probleem en daarom is het belangrijk dat landen samenwerken om een oplossing te vinden. Echter, sommige landen zijn terughoudend om maatregelen te nemen als andere landen dat niet doen. Dit kan leiden tot een gebrek aan effectieve samenwerking en een vertraging in de transitie naar een duurzame samenleving.
Financiële middelen
Tot slot kan een gebrek aan financiële middelen ook een belemmering vormen voor effectief klimaatbeleid. De overgang naar een duurzame samenleving vereist vaak grote investeringen in nieuwe technologieën en infrastructuur. Het kan moeilijk zijn om deze investeringen te rechtvaardigen, vooral in tijden van economische onzekerheid.
Tot slot
Om deze belemmeringen te overwinnen is het belangrijk om de voordelen van effectief klimaatbeleid te benadrukken, zoals het creëren van banen in de groene sector, het verminderen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. Daarnaast is het belangrijk om samen te werken met andere landen en om innovatieve financieringsmechanismen te ontwikkelen om de investeringen in duurzaamheid te ondersteunen.
Bron: FD
